Οι βιωματικές δράσεις είναι κάτι εντελώς νέο και βέβαια εντελώς διαφορετικό από την συνηθισμένη διδασκαλία. Θα πρέπει να ξέρετε πριν απ όλα ότι προυποθέτει εσωτερικό άνοιγμα και δικό σας για να μπορέσετε να πλησιάσετε μια βιωματική διδασκαλία αφού κάποιες φορές θα πρέπει να αναφερθείτε και σε δικά σας συναισθήματα προκειμένου να επιτύχετε την συναισθηματική ασφάλεια που είναι απαραίτητη για το χτίσιμο της ομάδας και την αύξηση της δυναμικής της.
Στις βιωματικές δράσεις πρέπει να δουλέψουμε με ομάδες και υποομάδες προκειμένου να επιτευχθούν βασικοί στόχοι όπως εκείνοι της συνεργασίας και της κατανόησης των μελών της ομάδας που μαζί φτάνουν στο τελικό αποτέλεσμα.
Πρώτα απ ολα θα πρέπει να διαβάσετε καλά και τις σχετικές εγκυκλίους αλλά και το υλικό που υπάρχει στο ψηφιακό σχολείο στις παρακάτω διευθύνσεις.
Η επιλογή του θέματος μπορεί να είναι συλλογική απόφαση, σε συνεργασία με τους μαθητές, αλλά ξέρω ότι συνήθως είναι μόνο προσωπική απόφαση των εκπαιδευτικών. Άρα σκεφτείτε από την αρχή πολύ καλά τι είναι εκείνο που θέλετε να πετύχετε μέσα σε αυτή την δραστηριότητα που θα σας πάρει και αρκετό χρόνο επεξεργασίας. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να μελετήσετε πολύ καλά την φόρμα που θα υποβάλετε στο Σχολικό Σύμβουλο γιατί κατά την διάρκεια της συμπλήρωσης της μπαίνουν στην πραγματικότητα οι στόχοι και αυτό που επιδιώκετε. Είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να σχεδιάσετε και οργανώσετε αυτό που θα κάνετε όλη τη χρονιά.
πχ. Σας ζητείτε να δηλώσετε...
- ΣΚΟΠΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ, ΣΑΦΩΣ ΔΙΑΤΥΠΩΜΕΝΑ ΜΕ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ (Μέχρι 150 λέξεις):Τα ερευνητικά ερωτήματα συνήθως έχουν την μορφή : γιατί, πως, πότε, τι, με ποιουςΆρα για να τεθούν ευκολότερα οι στόχοι σας σκεφτείτε και απαντήστε στις μικρές ερωτησούλες που προκύπτουν . Αν έχει γίνει διερεύνηση του θέματος από τους μαθητές θα είναι ακόμη πιο εύκολο. Αλλιώς διαμορφώστε την δική σας αντίληψη για το θέμα προς διερεύνηση.
- Β. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (κριτήρια επιλογής θέματος, συσχέτιση με διδασκόμενα μαθήματα, αναμενόμενα μαθησιακά οφέλη κ.λπ., ενδεικτικά μέχρι 200 λέξεις)
Εδώ μπορείτε να σκεφτείτε ακόμη πιο βαθιά τι αναμένετε να παραχθεί ως μαθησιακό όφελος από την ομάδα των μαθητών. πχ. Μπορεί να είναι η αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών στο συγκεκριμένο θέμα ή και η ευαισθητοποίηση τους σε κάποια άλλη περίπτωση.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι η φόρμα υποβολής περιέχει όλα εκείνα τα στοιχεία που θα σας βοηθήσουν να σχεδιάσετε ολόκληρη την δραστηριότητα όπως την ονειρεύεστε να εξελιχθεί στην υλοποίηση της.
Ας πάμε τώρα σε μερικά παραδείγματα και τεχνικές λεπτομέρειες που ελπίζω να σας βοηθήσουν.
Αρχικά σε οτιδήποτε κάνετε θα πρέπει να θέσετε τους δικούς σας, πιο εξειδικευμένους στόχους, οι οποίοι όμως θα προέρχονται από τους στόχους που έχουν ήδη τεθεί από το πλαίσιο της όποια δράσης έχετε αποφασίσει να δουλέψετε. π.χ.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ... ΕΙΜΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ
Τα συναισθήματά μας
|
Αναγνώριση, έκφραση, αποδοχή συναισθημάτων
Διαχείριση συναισθημάτων
Ενσυναίσθηση
| |||||
- - Να αναγνωρίζουν τα διαφορετικά συναισθήματα που αναδύονται σε σχέση με ένα γεγονός και ότι διαφοροποιείται η έκφρασή τους από άτομο σε άτομο
- - Να αυξήσουν τη συχνότητα λειτουργικής έκφρασης των συναισθημάτων τους στην καθημερινή ζωή
- - Να μπορούν να ηρεμούν (ελέγχουν τον εαυτό τους) με ή χωρίς βοήθεια όταν νιώθουν δυσάρεστα συναισθήματα.
- - Να μπορούν να εκφράζουν και να προσπαθούν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους με διαφορετικούς τρόπους.
- - Να συνειδητοποιήσουν ότι οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις αποτελούν ένα συνεχές και ότι υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ τους
- - Να βρίσκουν και να αναφέρουν τρόπους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν ατομικά τον καθένα στη διαχείριση των δυσάρεστων συναισθημάτων
Στην συγκεκριμένη ενότητα στη ΣΚΖ, έχουμε αυτούς τους στόχους. Σε κάθε περίπτωση και στο σχολείο-τμήμα-ομάδα των μαθητών σας, και αφού έχετε βρεί τα ειδικά χαρακτηριστικά θα πρέπει να ορίσετε κάποιους επιμέρους στόχους κάθε φορά, προκειμένου να επιτευχθούν οι συνολικοί όπως αυτοί αναφέρονται παραπάνω.
Στην συνέχεια θα πρέπει να σκεφτείτε ποιος είναι ο καλύτερο τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου. Φυσικά δεν μιλάμε για γνωστικό αντικείμενο αλλά για βιωματική δραστηριότητα και που μπορεί να είναι:
- Σενάριο με μια καθημερινή σκηνή που θα δείξει πχ. Συναισθήματα και διαχείριση.
- Δραματοποίηση του σεναρίου αυτού, ή και κάποιου άλλου
- Αφίσα με συναισθήματα
- Παντομίμα που θα έχει συναισθήματα και διαχείριση τους
- Μια σειρά από ερωτήσεις που ίσως ακολουθήσουν ένα βιντεάκι που θα παρουσιάζει μια σκηνή από εκείνο που θέλετε να επιτύχετε. Ίσως την στιγμή μιας φιλικής ή οικογενειακής σύγκρουσης και πως εξελίσσεται αυτή...πως θα μπορούσε να γίνει αλλιώς...πως θα λυνόταν με πιο ήπιο και ειρηνικό τρόπο....
- Ότι άλλο μπορεί να προκύψει από τους μαθητές το οποίο όμως θα διαχειριστείτε με πολύ προσοχή εσείς έχοντας πάντα στο μυαλό σας τους στόχους και πως θα επιτευχθούν.
Νομίζω είναι χρήσιμο να σχεδιάσετε από την αρχή τις δραστηριότητες που έχετε αποφασίσει να δουλέψετε. Να χωρίσετε δηλαδή το χρόνο σας και τις ώρες που έχετε σε διαφορετικές υποενότητες και να προγραμματίσετε έτσι από την αρχή ότι κάνετε. Θα είναι πιο εύκολο στην διαχείριση του και δεν θα πελαγώνετε με τις δραστηριότητες που θα έχετε να κάνετε.
Τα ίδια ακριβώς φυσικά ισχύουν και στα θέματα της διατροφής. Εκεί θα δράσετε συμπληρωματικά με το μάθημά μας, αλλά χρειάζεται προσοχή γιατί ο σκοπός δεν είναι πια γνωστικός αλλά η επιθυμητή αλλαγή διατροφικών στάσεων και συμπεριφορών που ίσως επιτυγχάνεται πιο δύσκολα μέσα από το γνωστικό μαθησιακό της οικιακής οικονομίας με τις λίγες ώρες που έχουμε στην διάθεση μας. Επομένως, οι δραστηριότητες για τη διατροφή στη ΣΚΖ θα πρέπει να έχουν σαφή προσανατολισμό και αυτός θα πρέπει να είναι στα πλαίσια των προσωπικών επιλογών που κάνουν στην καθημερινή τους ζωή, να μάθουν να τις κρίνουν και στην συνέχεια να τις αλλάξουν αν οι ίδιο το αποφασίσουν μέσα από την δουλειά και τις δραστηριότητες που θα γίνουν στην τάξη.
Φιλία και διαφυλικές σχέσεις
Αξίες και κοινωνικές συμπεριφορές στην ομάδα
- - Να εντοπίσουν άξονες που κάνουν μία σχέση φιλική, όπως μοίρασμα συναισθημάτων και εμπειριών, εμπιστοσύνη, εκτίμηση, αποκάλυψη προσωπικών θεμάτων-μυστικών (αυτοαποκάλυψη), εξέλιξη της σχέσης στο χρόνο, διευθέτηση από κοινού δυσκολιών της σχέσης και ανταποδοτικότητα (Διακρίνεται η ανταποδοτικότητα από τον ωφελιμισμό, επειδή φέρνει ισορροπία στις σχέσεις χωρίς τη διεκδίκηση ατομικών συμφερόντων)
- - Να επισημάνουν ότι είναι δυνατή η δημιουργία σχέσης φιλίας μεταξύ αγοριών και κοριτσιών
- - Να συνειδητοποιήσουν ότι τα δύο φύλα διαφέρουν στον τρόπο που αντιλαμβάνονται και κατανοούν τη φιλία. Κυρίως διαφέρουν ως προς το πόσο συνηθίζουν να μοιράζονται συναισθήματα και να αυτοαποκαλύπτονται, κάτι που τα αγόρια συνηθίζουν σε μικρότερο βαθμό, χωρίς να σημαίνει ότι είναι λιγότερο σημαντική η φιλία γι’ αυτά
Σ αυτό το θέμα, θα μπορούσε να γίνει μια διερεύνηση αναγκών μέσα στην ομάδα. Να δείτε δηλαδή τι είναι εκείνο που ενδιαφέρει περισσότερο τους μαθητές. Το θέμα της φιλίας μεταξύ των δύο φύλων ή το πάνε και λίγο περισσότερο στις διαφυλικές σχέσεις; μην ξεχνάτε μιλάμε για εφήβους που ήδη ίσως έχουν αρχίσει να έχουν ανησυχίες σε τέτοια θέματα. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να το χειριστείτε λίγο διαφορετικά και φυσικά με πολλή προσοχή. Βέβαια επειδή μιλάμε για την Α Γυμνασίου νομίζω ότι είναι πιο εύκολο να αναφερθείτε στη φιλία αφού οι μαθητές ίσως ακόμη είναι μικροί για να μπούμε σε περισσότερες λεπτομέρειες για τις διαφυλικές σχέσεις.
Όπως και να είναι όμως τα θέματα όπως αναφέρονται στο βιβλίο της οικιακής οικονομίας με ειδική βοήθεια από το βιβλίο του καθηγητή θα είναι σημαντική βοήθεια.
Η όποια διερεύνηση χρειάζεται μπορεί να γίνει με ένα καταιγισμό εννοιών. πχ. Οι λέξεις φιλία, εμπιστοσύνη, άνδρας-γυναίκα, εκτίμηση, σχέση, μυστικά, μπορούν να αποδείξουν ποιες είναι οι ανάγκες της ομάδας και ταυτόχρονα να σας οδηγήσουν σε χωρισμούς υποομάδων ώστε η κάθε μια να δουλέψει με διαφορετικό θέμα , που όμως για εσάς θα έχει επιμέρους ειδικούς στόχους.
Πολλές οδηγίες επίσης και δραστηριότητες που θα σας βοηθήσουν και σε απαραίτητες προσαρμογές
θα βρείτε στο βιβλίο καθηγητή για τις βιωματικές δράσεις.
Στα θέματα Αγωγής Υγείας και κυκλοφοριακής αγωγής θεωρώ ότι πρέπει να ασχοληθείτε με υλικό το οποίο ήδη βρίσκετε στα βιβλία μας, της οικιακής οικονομίας Α και Β Γυμνασίου.
Φυσικά εδώ, και μετά τους επιμέρους στόχους που θα θέσετε και τις υποενότητες πάνω στις οποίες θα δουλέψετε μπορείτε να χωρίσετε και σε θεματικές. πχ. Ασφάλεια στο σπίτι, στο σχολείο, στο φροντιστήριο, στο αυτοκίνητο.
π.χ.Πως πηγαίνουμε από το σπίτι στο σχολείο ή στο φροντιστήριο.
Οι μαθητές μπορούν να γίνουν δημοσιογράφοι και να καταγράψουν τα επικίνδυνα σημεία στις συνηθισμένες διαδρομές που κάνουν, να δώσουν λύσεις και να προτείνουν αλλαγές και στις δικές τους συμπεριφορές. πχ. Να φοράνε κράνη αν οδηγούν ποδήλατα.
Είναι σημαντικό να δώσετε ρόλους στους μαθητές ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη έμπνευση για όλα τα θέματα με τα οποία θα ασχοληθούν.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η διδασκαλία γενικά, αλλά και ειδικά στις περιπτώσεις όπως οι βιωματικές δράσεις που έχουν άλλο στόχο και χαρακτηριστικά προϋποθέτουν μόνο έμπνευση που θα δοθεί από εσάς και είναι σκόπιμο να δημιουργήσετε θεατρική ατμόσφαιρα μέσα στην τάξη ώστε να υπάρξει πραγματική συμμετοχή από όλους τους εμπλεκόμενους. Εννοείται ότι και εσείς θα είστε μέρος αυτής της “παράστασης” αλλά με την μορφή του σκηνοθέτη, εμπνευστή και καθοδηγητή.
Πηγές μεγαλύτερης πληροφόρησης εκτός από το υλικό του ψηφιακού σχολείου και το φωτόδεντρο θα βρείτε στην εξαιρετική ιστοσελίδα που έχει ετοιμάσει ο Σχολικός Σύμβουλος Πληροφορικής των Ιονίων Νήσων κ. Γεράσιμος Πολυμέρης, ο οποίος έχει συμπεριλάβει και το υλικό από το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας και Αγωγής Υγείας ( όπως έχει μετονομαστεί το μάθημα μας στην Κύπρο) το οποίο μάλιστα έχουν επεξεργαστεί εξαιρετικά οι συνάδελφοι μας καθηγήτριες Οικιακής Οικονομίας στην Κύπρο.
Ελπίζω όλα τα παραπάνω να σας δίνουν μια πρώτη βοήθεια για το ξεκίνημα σας στις βιωματικές δράσεις.
Σχετικά σημεία πληροφόρησης.
Και επίσης μια παρουσίαση πολύ χρήσιμη:
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου