Οι οδηγίες του Υπουργείου για την διδασκαλία της Οικιακής Οικονομίας!

ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

(Α΄ και Β΄ Γυμνασίου)

Το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 115475/Γ2/21-08-2013 Υ.Α. (ΦΕΚ Β 2121), διδάσκεται στην Α’ τάξη Γυμνασίου δύο ώρες την εβδομάδα και στη Β’ τάξη Γυμνασίου μία ώρα την εβδομάδα. Επιπλέον, κατά το σχολικό έτος 2015-2016 υπάρχει πρόβλεψη ώστε οι μαθητές να έχουν διαθέσιμα εκτός από τα βιβλία της Α ‘ τάξης και τα βιβλία και της Β’. 

Με βάση τα παραπάνω, προκειμένου να διευκολυνθούν οι εκπαιδευτικοί στη διαχείριση των διδακτικών ενοτήτων, δίνεται η ακόλουθη ενδεικτική πρόταση διαχείρισης της ύλης.

Α’ τάξη Γυμνασίου

Ι. Οικογένεια και κοινωνικός περίγυρος (14 ώρες) 

Η διδασκαλία της ενότητας προτείνεται να συνδυαστεί με τις ενότητες: Οικιακή Οικονομία και ελληνικός Πολιτισμός και Προετοιμασία για το Μέλλον που περιλαμβάνονται στο βιβλίο της Β΄ τάξης. 

Οι μαθητές προσεγγίζουν το θεσμό της οικογένειας (Η Οικογένεια – Η ελληνική Οικογένεια), τη διαχρονική εξέλιξη του θεσμού, τα χαρακτηριστικά και την οργάνωση της οικογενειακής ζωής (Οικιακή Οικονομία στην αρχαία Ελλάδα, Οικιακή Οικονομία στο Βυζάντιο, Οικιακή Οικονομία στα μεταβυζαντινά χρόνια, Γάμος και οικογένεια, Στοιχεία οικογενειακού δικαίου), κατανοούν το ρόλο της οικογένειας και τη σημασία της οικογενειακής αγωγής (Ο ρόλος της οικογένειας, Οικογενειακή Αγωγή, Σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας), αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες (Κοινωνικός περίγυρος – μορφές διαπροσωπικών σχέσεων, Επικοινωνία και προβλήματα, Η κοινωνικότητα των νέων).

ΙΙ. Οικονομικά της Οικογένειας (4 ώρες)

Οι μαθητές αντιλαμβάνονται τον οικονομικό ρόλο της οικογένειας, τη σημασία των οικονομικών πόρων και της οικονομικής οργάνωσης της οικογένειας. 

Η διδασκαλία της ενότητας, προτείνεται να ενισχυθεί με την ενότητα 4.2 από το βιβλίο της Β’ τάξης. 

ΙΙΙ. Διατροφή (15 ώρες) 

Οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητα της διατροφής για την υγεία του ανθρώπου.  Ευαισθητοποιούνται για θέματα ποιότητας και υγιεινής διατροφής. Αποκτούν δεξιότητες στην αναγνώριση και ομαδοποίηση των τροφίμων και των θρεπτικών συστατικών. Αντιλαμβάνονται τη σημασία της υγιεινής διατροφής στην πρόληψη σοβαρών προβλημάτων υγείας. 

Η ενότητα προτείνεται να συμπληρωθεί με τις ενότητες 5.3-5.9 του βιβλίου της Β’ τάξης.

IV. Αγωγής Υγείας – Πρόληψη Ατυχημάτων (8 ώρες)

Οι μαθητές γνωρίζουν τον εαυτό τους, ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και τον αυτοέλεγχό τους για τη λήψη σωστών αποφάσεων. Συνειδητοποιούν τη σημασία φροντίδας του σώματος και της υιοθέτησης συνηθειών ατομικής υγιεινής. Ασκούνται στην κυκλοφοριακή αγωγή και στην πρόληψη των ατυχημάτων. 

Η ενότητα προτείνεται να ενισχυθεί με τις ενότητες 9.1 και 9.2 του βιβλίου της Β’ τάξης.

V. Κατοικία (5 ώρες)

Οι μαθητές συνειδητοποιούν τη σημασία της κατοικίας για τον άνθρωπο, τη σημασία της παράδοσης στον τομέα της κατοικίας και να γνωρίσουν τους κύριους τύπους και μορφές κατοικίας, τη λειτουργικότητα, την αισθητική και τον εξοπλισμό της κατοικίας. 

Η ενότητα μπορεί να συμπληρωθεί με τις ενότητες 1.4, και 6.4 του βιβλίου της Β’ τάξης. 

VI. Ενδυμασία (4 ώρες) 

Οι μαθητές αποκτούν γνώσεις για την ενδυμασία, την ιστορική της εξέλιξη, την ελληνική παραδοσιακή ενδυμασία, τους τύπους ενδυμασίας, τις πρώτες ύλες καθώς και στοιχεία για την αισθητική και υγιεινή της ενδυμασίας. 

Η ενότητα μπορεί να συμπληρωθεί επίσης με την ενότητα 1.4 του βιβλίου της Β’ τάξης. 

 

Β’ τάξη Γυμνασίου 

 

Ι. Οργάνωση της Οικογενειακής Ζωής (3 ώρες)

Οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη σημασία της οργάνωσης και διαχείρισης των πόρων (οικονομικών, φυσικών, ανθρώπινων κ.ά.). Γίνονται ικανοί στην οργάνωση των εργασιών τους, στη διαχείριση των πόρων τους και στη λήψη ορθολογικών αποφάσεων. 

 

ΙΙ. Οικονομικά της Οικογένειας – Συμπεριφορά του Καταναλωτή (5 ώρες) 

Οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη σημασία και την οικονομική συμπεριφορά των οικονομικών μονάδων. Αντιλαμβάνονται την οικονομική συμπεριφορά του νοικοκυριού και εξετάζουν τους παράγοντες που την επηρεάζουν. Ενημερώνονται για τα δικαιώματα του καταναλωτή, προβληματίζονται για τις επιπτώσεις της καταναλωτικής συμπεριφοράς στο περιβάλλον και αναπτύσσουν στάσεις βιώσιμης καταναλωτικής συμπεριφοράς.

Η ενότητα μπορεί να ενισχυθεί με την ενότητα 1.5 (η σημασία της ελληνικής παράδοσης) του βιβλίου της Β’.

 

ΙΙΙ. Διατροφή και Διαιτολογία (5)

Οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη σύνδεση των διατροφικών συνηθειών με την υγεία, ασκούνται στο σχεδιασμό γευμάτων και στην υιοθέτηση υγειών συμπεριφορών αναφορικά με τη διατροφή. Αντιλαμβάνονται τη σημασία της φυσικής δραστηριότητας και τις συστάσεις για τη διατροφή στα στάδια της ζωής (Ενότητες 3.9 του βιβλίου της Α’ τάξης και 5.1, 5.2, 5.10, 5.11, 5.12 του βιβλίου της Β’ τάξης).

 

IV. Αγωγή Υγείας (4)

Οι μαθητές κατανοούν τα αίτια και τους τρόπους μετάδοσης αλλά και πρόληψης των συνηθέστερων ασθενειών. Αναπτύσσουν αυτοπεποίθηση και αυτοέλεγχο για σωστές επιλογές. Εξετάζουν τις διαφυλικές σχέσεις, τη σεξουαλική συμπεριφορά και γενικά τα χαρακτηριστικά της εφηβείας (ενότητες 8.1, 8.2, 8.3, 9.3). 

Στο πλαίσιο της ενότητας προτείνεται να συμπεριληφθεί και η ενότητα 10.5 του βιβλίου της Β’.

 

V. Οικολογία και Κατοικία – Σύγχρονη Οικιακή Τεχνολογία (9 ώρες)   

Οι μαθητές κατανοούν βασικές έννοιες του ανθρώπινου περιβάλλοντος και συνειδητοποιούν τις επιδράσεις της συμπεριφοράς του ανθρώπου σε αυτό. Διακρίνουν τις θετικές και αρνητικές επιπτώσεις της σύγχρονης οικοτεχνολογίας. Αποκτούν δεξιότητες βιώσιμης καταναλωτικής συμπεριφοράς.

 

Προτεινόμενα σχέδια εργασίας για την Οικιακή Οικονομία Α και Β Γυμνασίου

1. Η Οικογένεια στο χώρο και στο χρόνο. Οι μαθητές σε ομάδες προσεγγίζουν το θεσμό της οικογένειας, την οργάνωση της οικογενειακής ζωής, το ρόλο των μελών, τα χαρακτηριστικά της  διαχρονικά, στον ελληνικό χώρο και σε άλλες χώρες. Στο ίδιο πλαίσιο παρουσιάζονται έθιμα που σχετίζονται με την οικογενειακή ζωή (π.χ. έθιμα του γάμου), ώστε οι μαθητές να αντιληφθούν πώς η οικογένεια γίνεται φορέας της πολιτιστικής παράδοσης των λαών.

2. Εκφοβισμός και σχέσεις στο σχολείο. Με την εκπόνηση εργασιών, δρώμενων κλπ, οι μαθητές προσεγγίζουν τα ζητήματα που συνδέονται με τη σχολική ζωή, την ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας. Αναλαμβάνουν δράσεις κατά της βίας και υπέρ της αποδοχής της διαφορετικότητας. 

3. Διατροφή και βιώσιμη ανάπτυξη. Με ομαδικές εργασίες, δρώμενα, παιχνίδια ρόλων κλπ. οι μαθητές προσεγγίζουν ζητήματα που συνδέονται με βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης των ειδών διατροφής. Συγκρίνουν τα διάφορα πρότυπα παραγωγής των προϊόντων αυτών και τις εξετάζουν τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία. 

4. Βιώσιμος καταναλωτής. Οι μαθητές σε ομάδες ενημερώνονται και αναλαμβάνουν δράσεις που προβάλλουν τη σημασία της υιοθέτησης βιώσιμων προτύπων κατανάλωσης.

5. Ελληνική παραδοσιακή διατροφή. Οι μαθητές σε ομάδες προσεγγίζουν την παραδοσιακή διατροφή. Συμμετέχουν σχεδιάζουν και εκθέτουν τοπικά εδέσματα με την ταυτόχρονη ανάδειξη των χαρακτηριστικών τους. 

6. Οι μαθητές σε ομάδες αναζητούν, μελετούν και συγκρίνουν τοπικές ενδυμασίες ή τύπους κατοικιών και αναγνωρίζουν τα χαρακτηριστικά της λαϊκής τέχνης και του πολιτισμού.    

7. Εφηβεία και σεξουαλική αγωγή. Οι μαθητές προσεγγίζουν ζητήματα που συνδέονται με τις σχέσεις των δύο φύλων, τη σεξουαλικότητα, την προφύλαξη και την υγιεινή, και αναπτύσσουν στάσεις και συμπεριφορές αυτοεκτίμησης, σεβασμού του εαυτού και του άλλου.

Συμβουλές για την διδασκαλία της Οικιακής Οικονομίας.

Καλή σχολική χρονιά αφού πια και ουσιαστικά μπήκαμε στη διδασκαλία.
Θα ήθελα να σας μεταφέρω μερικές σκέψεις-συμβουλές για τον τρόπο που πρέπει να εργαστούμε φέτος, και ειδικά μετά το θέμα με την διανομή των βιβλίων μας. Τα οποία, όπως ήδη έχουμε πει, θα πρέπει να διανεμηθούν με τον τρόπο που έχει εξηγηθεί με αποτέλεσμα τα πρωτάκια να διαθέτουν δύο βιβλία Οικ.Οικ., τουλάχιστον στα σχολεία που τους δόθηκαν και τα δύο από την αρχή της χρονιάς.
Ξεκινάμε λοιπόν, και φέτος, στην Α τάξη με την διδασκαλία του κεφαλαίου της οικογένειας αφού όπως έχουμε ξαναπεί είναι το πιο ενδεδειγμένο κεφάλαιο όχι μόνο για το μάθημα μας αλλά και για την καλύτερη προσαρμογή των μαθητών-τριων της Α τάξης στα νέα δεδομένα, δύσκολα για αυτά, στο Γυμνάσιο.
Στη συνέχεια μπορούμε να διδάξουμε την διατροφή, στην οποία φέτος μας δίνεται και επίσημα η δυνατότητα να την "ενισχύσουμε' γνωστικά και με ενότητες-μέρη από την ύλη της Β Γυμνασίου. Θα μπορούσαν έτσι να διδαχθούν οι ομάδες τροφίμων ενισχυμένες ή έστω ενημερωμένες με τα θρεπτικά στοιχεία από το βιβλίο της Β. (σ αυτή την περίπτωση ίσως πρέπει να δοθούν τότε τα βιβλία οικ.οικ. της Β αλλά και πάλι αυτό μπορεί να γίνει με κάποιες φωτοτυπίες).
Φυσικά, πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στον τρόπο που διδάσκονται τα θρεπτικά στοιχεία για να μην υπάρξει επιβάρυνση από γνωστικές λεπτομέρειες που σίγουρα δεν θα είναι απορροφήσιμες από τους μαθητές μας. Επομένως η διδασκαλία των ομάδων τροφίμων μπορεί να διαρκέσει χρονικά αρκετά.
Στη συνέχεια μπορεί να διδαχθεί η αγωγή υγείας,και αυτή εμπλουτισμένη από το υλικό που υπάρχει στην Αγωγή Υγείας στο βιβλίο της Β τάξης και να συνεχίσουμε με τα οικονομικά.
Στην Β τάξη μπορούμε να ξεκινήσουμε συνεχίζοντας με τα οικονομικά, αν έγιναν στην Α τάξη, αλλά ίσως να ξεκινήσουμε με την οργάνωση που θα μπορούσε να διδαχθεί σε συνδυασμό με τα οικονομικά ίσως (που όμως θα ήταν πολύ χρήσιμο και σίγουρα πιο ευεργετικό) με μορφή πρότζεκτ, ή απλά δίνοντας την μορφή ενός κεντρικού θέματος όπως το είχαμε κάποτε συζητήσει εξαντλητικά στην ηλεκτρονική μας τάξη. πχ. η οργάνωση μιας γιορτής ή άλλων σχετικών θεμάτων που θα χωρίζονταν και θα δίνονταν ως θεματικές σε ομάδες μαθητών και μέσα από αυτές τις δραστηριότητες που θα καθοδηγούνταν από σχετικά φύλα εργασίας θα υλοποιήσουμε  την διδασκαλία και των δύο κεφαλαίων με τον καλύτερα βιωματικό τρόπο.
Θα ήταν ίσως χρήσιμο να δοθεί  ένας γενικός σκοπός στην οικ. οικ. για αυτή τη σχολική χρονιά. Ο σκοπός αυτός θα αποφασιστεί ίσως και από κοινού σε συζήτηση με τους μαθητές, αλλά σίγουρα θα αποτελεί την στέγη όλων όσων θα διδαχθούν. Έτσι όλο το μάθημα θα περνάει μέσα από αυτό το διδακτικό πρίσμα δίνοντας με αυτό τον τρόπο στους μαθητές την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν την αξία του μαθήματος για την αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους. πχ. Μπορεί να μπεί ως σκοπός η εξοικονόμηση πόρων ( ανθρώπινων και υλικών) , αλλά ίσως και η σύνδεση με τις παραδοσιακές ελληνικές αρχές με τα σημερινά πρότυπα και τρόπους ζωής.
Η διδασκαλία στην Β τάξη θα πρέπει σίγουρα να εμπεριέχει το κεφάλαιο των οικονομικών το οποίο θα αναπτυχθεί όσο γίνεται περισσότερο και πάντα με βιωματικό τρόπο. Θα πρέπει πάντα να υπάρχουν προβλήματα-θέματα που θα αφορούν στην καθημερινή ζωή ώστε να δίνονται οι κατάλληλες λύσεις από τους ίδιους τους μαθητές που θα αποκτούν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση αυξάνοντας έτσι και την θετική τους στάση στην ζωή μέσα στις δύσκολες συνθήκες που βιώνουν στις οικογένειες τους και στο κοινωνικό περιβάλλον γενικά.
Μετά τα οικονομικά σειρά έχει το περιβάλλον που είναι επίσης πολύ σημαντικό και θα μπορούσε να διδαχθεί σε λίγες διδακτικές ώρες αν δεν υπάρχει περισσότερος χρόνος.
Γενικά, υπάρχει η δυνατότητα να αναμείξουμε το υλικό των δύο τάξεων, ειδικά στην Α τάξη αφού μας δίνεται πια και η επίσημη άνεση λόγω των αλλαγών στα βιβλία μας.
Τέλος, θα ήθελα για άλλη μια φορά να επισημάνω την ανάγκη στοχοθεσίας. Θα πρέπει πάντα να έχουν τεθεί σύντομοι και μικροί στόχοι σε ότι και αν επιχειρείτε στην διδασκαλία σας. Όποια και αν είναι η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί ο στόχος είναι το βασικότερο όλων. Είναι σκόπιμη πάντα η στοχοθεσία με τα ρήματα όπως τα έχουμε αναπτύξει πολλές φορές κάνοντας στην συνέχεια το μέρος της αξιολόγησης των μαθητών πολύ πιο εύκολο.

υγ. Δυστυχώς οι οικονομικές συνθήκες απαγορεύουν τις μετακινήσεις μου παρότι θα ήθελα πάρα πολύ να συναντηθούμε δια ζώσης. Θα γίνουν παρόλα αυτά μεγάλες προσπάθειες ώστε να συναντηθούμε με όσους περισσότερους γίνεται. Επίσης θα εξεταστεί και πάλι η δυνατότητα για συνάντηση με ηλεκτρονικό τρόπο όπως είχαμε την ευκαιρία με την ηλεκτρονική τάξη.

Ενημερωτική συνάντηση Καθηγητών Οικιακής Οικονομίας για την Αχαία και Αιτωλοακαρνανία.

Την Τετάρτη 9/9/2015 θα πραγματοποιηθεί συνάντηση για τους Καθηγητές Οικιακής Οικονομίας των Νομών Αχαίας και Αιτωλοακαρνανίας προκειμένου να συζητήσουμε τον προγραμματισμό της διδασκαλίας του μαθήματος μας ύστερα από τις εξελίξεις που έχουμε σε σχέση με την διανομή των βιβλίων Οικιακής Οικονομίας.
Η συνάντηση θα γίνει στο σχολικό συγκρότημα των 1ου και 6ου Γυμνασίων Πάτρας από τις 10.00-12.30 το πρωί.
Σκοπός της συνάντησης είναι  να συζητήσουμε τα θέματα που μας απασχολούν σχετικά με το μάθημα μας και να ανταλλάξουμε διδακτικές απόψεις, ιδέες και προτάσεις γενικά κάνοντας το ξεκίνημα της νέας χρονιάς ζεστό και θετικό.
Σας περιμένω!!! Καλή σχολική χρονιά!!

Διανομή βιβλίων Οικιακής Οικονομίας

Οπως ηδη θα έχετε παρατηρήσει στα εξώφυλλα των βιβλίων της Β Γυμνασίου αναφέρεται και η Α Γυμνασίου. 

Αυτό αποφασιστηκε με την Υπουργική Απόφαση (αρ. πρωτ. 38206/Δ2/9-3-2015) με Θέμα: "Ανατύπωση εγκεκριμένων διδακτικών βιβλίων Γυμνασίου (ως έχουν) για το σχολικό έτος 2015-2016" σύμφωνα με την οποία και σε ό,τι αφορά την Οικιακή Οικονομία, στους μαθητές της Α' τάξης θα διανεμηθούν τα (2) ισχύοντα βιβλία της Α' και της Β' τάξης, με την επισήμανση ότι θα χρησιμοποιηθούν κατά τα σχ. έτη 2015-16 και 2016-17, ενώ στους μαθητές της Β' θα διανεμηθεί μόνο το βιβλίο της Β' τάξης. 

Νέα Σχολική Χρονιά 2015-16!!!! Νέο Ξεκίνημα!

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Μια νέα σχολική χρονιά ξεκινάει, με τις ίδιες δυσκολίες που τα τελευταία χρόνια είναι απέναντι μας.

Όμως οφείλουμε να σταθούμε μόνο στα θετικά της σχολικής μας ζωής ειδικά όταν τα μάτια των μαθητών μας είναι εκεί, και μας κοιτάζουν περιμένοντας από εμάς την δύναμη και το κουράγιο που τους είναι απαραίτητα για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις καθημερινές δυσκολίες τις δικές τους και των οικογενειών τους. Περιμένουν να τους δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας, τις γνώσεις που μαζί με τις δεξιότητες θα τους κάνουν ικανούς να κατακτήσουν τα μικρά μυστικά που θα μπορέσει να κάνει την ζωή τους πιο όμορφη, πιο δημιουργική, πιο γεμάτη και βέβαια πιο αισιόδοξη.

Εμείς, οι επιστήμονες Οικιακής Οικονομίας ξέρουμε ακριβώς τον τρόπο για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω. Το μόνο που μένει είναι μόνο η σωστή μεθοδολογία επικοινωνιακής βιωματικής διδασκαλίας για να το δείξουμε αυτό στους μαθητές μας και στις μαθήτριες μας. Αρκεί να έχουμε πάντα την αισιοδοξία, την επικοινωνία και την διαπροσωπική σχέση με το “κοινό” μας, αυτά τα παιδικά- εφηβικά μάτια που τόσο συχνά κρέμονται από τις δικές μας κινήσεις, λέξεις, συναισθήματα για να πάρουν την έμπνευση που τους είναι απαραίτητη για να αποκτήσουν την ενέργεια που θα τους δώσει την ώθηση για την καθημερινή τους ζωή μέσα και έξω από το σχολείο.

Ενέργεια και ώθηση που εύκολα μπορεί να περάσει στην συνέχεια στο οικογενειακό περιβάλλον και να δώσει και εκεί την δύναμη που τόσο εύκολα χάνεται στην σκληρή πραγματικότητα που βιώνουμε.

Κάντε λοιπόν την υπέρβαση. Δώστε μόνο θετική ενέργεια και συναισθήματα στους μαθητές σας, αντιμετωπίστε το μάθημα μας, την Οικιακή Οικονομία με την ιερότητα που της αξίζει και ενθουσιαστείτε με τις ειδικές εκπληκτικές ικανότητες που μπορεί το μάθημα μας να προσφέρει στο σχολείο.

Ας σταματήσουμε πια να σκεφτόμαστε ποιος και που φταίει και γιατί και ας δούμε μόνο τι μπορούμε εμείς να κάνουμε την κάθε στιγμή στην δουλειά-λειτούργημα που έχουμε να επιτελέσουμε. Ας επικεντρωθούμε στα θετικά που έχουμε, και ας πάρουμε από τις άπειρες δυσκολίες μόνο τις εμπειρίες και τα μαθήματα που μπορεί να μας εξελίξουν ως προσωπικότητες και βασικά ως εμπνευσμένους δασκάλους που είναι και το βασικό μας επαγγελματικό χαρακτηριστικό.

Εύχομαι λοιπόν σε όλους και όλες καλή σχολική χρονιά, θετική χαρούμενη και γεμάτη εμπειρίες και μαθήματα στην επαγγελματική και στην προσωπική μας ζωή.